Chuyển biến trong thực hiện nếp sống văn minh du lịch, lễ hội

Du khách tham quan chùa Bái Đính. Ảnh: Minh Quang
 
Nét nổi bật trong mùa lễ hội xuân năm 2016 là tại các khu, điểm du lịch lớn của tỉnh như chùa Bái Đính, khu du lịch sinh thái Tràng An, Cố đô Hoa Lư… là thành lập và duy trì được các tổ tự quản về an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, dịch vụ. Các tổ tự quản đi vào hoạt động nề nếp. 
Cùng với việc tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho nhân dân thực hiện nếp sống văn minh du lịch, lễ hội, chấp hành nghiêm nội quy của các khu, điểm du lịch, không chèo kéo, nài ép khách, bán hàng đúng nơi quy định, các đội tự quản còn góp phần tích cực đảm bảo an ninh trật tự, phân luồng giao thông, thu gom rác thải, tạo ấn tượng tốt đẹp đối với du khách trong và ngoài nước.
Anh Trịnh Trọng Nam, xã Yên Phong, huyện Yên Định (Thanh Hóa), lái xe chuyên chở khách hành hương về các lễ hội vào dịp đầu năm cho biết: Tôi đã đi nhiều nơi, đến nhiều lễ hội, song đến với Khu du lịch tâm linh núi chùa Bái Đính nhận thấy,  cách tổ chức sắp xếp bến bãi đậu xe, phân luồng xe ra - xe vào rất hợp lý. 
Các thành viên đội tự quản nhiệt tình hướng dẫn, vui vẻ trả lời những thắc mắc của người đi lễ hội. Rất mong các tỉnh có nhiều lễ hội lớn cũng tổ chức được như vậy sẽ tạo ấn tượng tốt với du khách khi về tham quan, chiêm bái.
Tại khu vực chùa Bái Đính, các hàng quán đều được quy hoạch, bày bán theo hàng lối, không tràn lan xuống lòng đường, ảnh hưởng đến mỹ quan và giao thông đi lại. Thực hiện sự chỉ đạo của Sở Công thương, 100% hàng quán trong khu vực đều có biển niêm yết giá các mặt hàng, các chủ cửa hàng đều phải có thẻ bán hàng, có số điện thoại đường dây nóng để nhận phản hồi của khách khi gặp phải tình huống bị ép giá, bán không đúng giá niêm yết. 
Chị Nguyễn Thị Nhàn, chủ một quầy bán hàng khu vực chùa Bái Đính cho biết: Chúng tôi bán hàng ở đây thực hiện đúng theo giá niêm yết, các cửa hàng đều thực hiện bán cùng giá và chất lượng mặt hàng như nhau nên không xảy ra tình trạng tranh giành khách, tạo tâm lý thoải mái cho khách cả khi không mua tại cửa hàng, qua đó góp phần nâng cao chất lượng phục vụ du lịch.
Ông Phạm Danh Tuyên, du khách đến từ Quảng Ninh cho biết: Sau vài năm trở lại khu tâm linh chùa Bái Đính thấy một sự đổi thay đáng mừng. Nổi bật là công tác đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường và cảnh quan nơi tôn nghiêm được thực hiện nghiêm túc. 
Đã không còn hoặc còn rất ít tình trạng đốt hương tràn lan, dâng nhiều tờ tiền, vàng mã hoặc rải tiền lẻ ở các ban thờ và tay tượng phật. Từ việc quản lý bài bản, các biển chỉ dẫn hợp lý, người trông coi, nhắc nhở kịp thời đã tạo cho người đi tham quan lễ chùa ý thức văn minh, lịch sự, ngày càng đi vào quy củ, nề nếp…
Theo tìm hiểu, mùa lễ hội năm 2016, lượng khách du lịch đến Ninh Bình tăng cao, đặc biệt vào những ngày nghỉ cuối tuần. Tuy nhiên, điều đáng ghi nhận là tình trạng lộn xộn, mất an ninh trật tự hầu như không có. Công tác đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường luôn được quan tâm, chú trọng. Tại các khu, điểm du lịch, các khu bán hàng được sắp xếp, bố trí hợp lý, đảm bảo phục vụ tốt nhu cầu của du khách. 
Đồng thời, mỗi người dân tham gia làm dịch vụ du lịch đều được ký cam kết thực hiện nếp sống văn minh du lịch, lễ hội. Các hiện tượng ăn xin, đổi tiền lẻ, bán hàng rong, chụp ảnh lộn xộn… cơ bản không còn diễn ra, đảm bảo an toàn cho du khách khi tham quan, chiêm bái.
Theo thiếu tá Phạm Văn Ngọc, Phó Trưởng Công an huyện Gia Viễn, dịp Tết Nguyên đán Bính Thân vừa qua, lượng khách về tham quan chiêm bái chùa Bái Đính tương đối đông, tăng đột biến so với ngày thường, nhưng không xảy ra tình trạng trộm cắp, móc túi, chèn ép giá… 
Trong tháng Giêng năm 2016, riêng khu vực chùa Bái Đính đón hàng trăm nghìn lượt khách, nhưng chỉ xảy ra khoảng chục vụ việc đánh rơi tài sản, ví, túi cá nhân, song đã có 6 trường hợp người mất nhận lại được đồ của mình. 
Mặc dù lượng về du lịch khá đông, ngày cao điểm lên đến hơn hai chục nghìn người, nhưng bù lại không có tình trạng chen chúc, xô đẩy nhau. Hàng quán dù nhiều nhưng cũng không có tình trạng chèo kéo khách… Do đó, những du khách từ nơi xa về tham quan chùa Bái Đính đều hài lòng, dễ chịu.
Thượng tọa Thích Minh Quang, Phó trưởng Ban trị sự Phật giáo tỉnh, Phó trụ trì chùa Bái Đính cho biết: Để hình thành nét đẹp lễ hội đầu xuân năm mới, những người tu hành, nhà chùa luôn khuyến khích, tuyên truyền đến các tăng ni, phật tử và đông đảo người dân cần nâng cao ý thức khi tham gia lễ hội, du lịch. Cần tìm hiểu để biết được ý nghĩa, nét đẹp của các lễ hội, qua đó có ý thức lưu giữ những nét đẹp văn hóa truyền thống, phát huy giá trị văn hóa của lễ hội. 
Đặc biệt không sa vào việc  đốt nhiều tờ tiền, vàng mã… ảnh hưởng đến không khí và cảnh quan nơi thờ tự. Tại chùa Bái Đính, hiện đã hình thành thói quen cho người dân chỉ thắp hương tại các lư hương đặt trước cửa chùa chứ không thắp hương trong nội tự; không còn tình trạng rải tiền lẻ trên các ban thờ, nhét vào tay tượng Phật, không xả rác bừa bãi…; tất cả đang dần hình thành nếp sống của một khu tâm linh văn minh, văn hoá.
Có thể nói, việc thực hiện nếp sống văn minh du lịch, lễ hội đã và đang được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, góp phần quan trọng xây dựng hình ảnh du lịch Ninh Bình an toàn, thân thiện. 
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong một số lễ hội lớn đầu năm, vẫn còn tình trạng một bộ phận người dân làm ăn theo thời vụ, chộp giật, còn có hành vi chèo kéo, đeo bám, ép giá du khách, gây phiền hà cho du khách và mất an ninh trật tự; đặc biệt, tại một số tuyến đường dẫn tới các khu du lịch vẫn còn hiện tượng người dân bày bán hàng thực phẩm tươi sống, tạo nên hình ảnh không đẹp mắt. 
Trước tình trạng trên, đòi hỏi các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương cần tăng cường kiểm tra, quản lý, ngăn chặn, để Ninh Bình thực sự là điểm đến yêu thích, an toàn, thân thiện của du khách trong và ngoài nước.